Kiedy psa lub kota spotka jakiś uraz najważniejsze jest to, jak zareaguje jego opiekun. Świadomość na co należy zwracać uwagę oraz posiadanie podstawowej wiedzy o pomocy przy wypadkach są kluczowe dla zdrowia zwierzaka. Prawidłowa reakcja właściciela pomaga w ustabilizowaniu stanu psa lub kota do czasu uzyskania profesjonalnej pomocy. Taką wiedzę najlepiej zdobyć na szkoleniu z pierwszej pomocy przedweterynaryjnej.

Pierwsza pomoc przedweterynaryjna to ogólne zasady postępowania przy najczęstszych urazach takich jak: zadławienie, zatrucie, potrącenie przez samochód, upadek z wysokości, silne krwawienie, przegrzanie, napady padaczkowe. Żeby w ogóle przystąpić do udzielenia pomocy warto mieć w domu apteczkę dopasowaną potrzeb psów i kotów.

Co powinno znaleźć się w apteczce dla zwierząt domowych?

  • Ochrona osobista – rękawiczki jednorazowe, kaganiec, koc.
  • Materiały opatrunkowe – gaziki, bandaż dziany oraz elastyczny typu FLEX, plastry, wata/lignina, opatrunek hydrożelowy.
  • Preparaty do użytku zewnętrznego – środki odkażające niezawierające alkoholu, roztwór soli fizjologicznej do przemywania ran/oczu.
  • Leki – węgiel aktywny, maść sterydowa/z antybiotykiem, elektrolity, leki z przepisu lek. wet.
  • Przydatne narzędzia – pęseta, kleszczołapki, nożyczki (zaokrąglone), opaska zaciskowa, termometr elektroniczny, strzykawki, mała latarka, kompres żelowy.

Zadławienie

Kiedy zwierzak się zadławi, może się krztusić, mieć odruch wymiotny lub mieć trudności z oddychaniem. Oto, co należy zrobić:

  1. Zachowaj spokój i delikatnie, ale stanowczo ustaw swojego zwierzaka przed sobą.
  2. Otwórz ostrożnie pysk i poszukaj przedmiotu, który spowodował krztuszenie się. Jeśli go widzisz, spróbuj usunąć go pęsetą lub palcami (uważając, aby nie wcisnąć go głębiej).
  3. Jeśli nie możesz usunąć przedmiotu lub warto wykonać chwyt Heimlicha:
  4. W przypadku małych psów lub kotów: przytrzymaj je przy ciele, z głową uniesioną do góry, umieść ręce za ostatnim żebrem, jedna dłoń zaciśnięta w pięść i druga ją przykrywa, a następnie zastosuj szybki, mocny nacisk.
  5. W przypadku dużych psów: stań za psem, owiń ramiona wokół jego talii i zastosuj nacisk tuż za żebrami, pchając w górę.
  6. Nawet jeśli przedmiot został usunięty warto udać się do lekarza weterynarii, aby sprawdzić, czy nie ma obrażeń wewnętrznych.

Krwawienie

W przypadku skaleczenia, ran szarpanych, ran ciętych, większych urazów z krwotokiem postępowanie może być różne niemniej zawsze pierwszym priorytetem jest zatamowanie krwawienia. Jeśli doszło do skaleczenia:

  1. Umyj ręce lub załóż rękawiczki ochronne.
  2. Następnie zajmij się oczyszczaniem rany z niewielkich zanieczyszczeń, sierści i zdezynfekuj ranę za pomocą środków znajdujących się w apteczce.
  3. Następnie przyłóż gazik na około 3-5 minut by zatamować krwawienie i przyspieszyć powstawanie skrzepu.
  4. Kiedy krwawienie ustanie przyłóż na ranę jałowy gazik, a następnie zabandażuj ranę, ale nie za ciasno, ponieważ może to utrudnić krążenie.

W przypadku głębokich, dużych ran lub ran z ciałem obcym należy zwrócić się o pomoc do weterynarza, ponieważ może być konieczne założenie szwów. Jeśli dojdzie do większego krwawienia priorytetem będzie zatamowanie krwawienia i szybki dojazd do gabinetu weterynaryjnego.

Przegrzanie

Do przegrzania może dojść bardzo szybko, szczególnie w upalne dni. Objawy obejmują nadmierne dyszenie, ślinienie się, szybkie bicie serca i utratę przytomności.

  1. Jeśli jest taka możliwość przenieś swojego zwierzaka w chłodniejsze miejsce.
  2. Zmocz go chłodną (nie zimną) wodą rozpoczynając od łap i przechodząc w wyższe partie ciała, podbrzusze, tułów, szyję i na samym końcu głowę.
  3. Podaj psu miskę ze świeżą chłodną wodą.
  4. Jeśli duża duszność, nadmierne ślinienie i słaba responsywność na otoczenie będą się utrzymywać udaj się na wizytę do lekarza weterynarii.

Zatrucie

Jeśli podejrzewasz, że Twój zwierzak połknął coś co jest dla niego toksyczne, zadzwoń najbliższej placówki weterynaryjnej. Niektóre substancje, takie jak ibuprofen, trutki dla zwierząt, niektóre rośliny doniczkowe, mogą być śmiertelne, jeśli nie zwierzę nie zostanie poddane leczeniu od razu.

  1. Nie wywołuj wymiotów, chyba że zaleci to weterynarz. W niektórych przypadkach wymioty mogą spowodować dalsze uszkodzenia!
  2. Zabierz ze sobą opakowanie pokarmu, trutki, leku, który został zjedzony do placówki, aby lekarz mógł zapoznać się dokładnym składem.

Napady padaczkowe

Obserwacja pierwszego ataku padaczkowego u własnego zwierzaka jest często przerażającym przeżyciem. Istnieje kilka zasad, z którymi warto się zapoznać, żeby umieć odpowiednio zareagować, jeśli taka sytuacja będzie mieć miejsca:

  1. Usuń z okolicy meble, małe przedmioty, które mogłyby zranić zwierzę podczas napadu.
  2. Ogranicz światło, jeśli jest taka możliwość. Intensywne światło oraz migające obrazy mogą wydłużyć atak.
  3. Zachowaj spokój i nie próbuj przenosić, przytulać swojego pupila.
  4. Nie wkładaj zwierzakowi nic do pyska. Może zwiększyć to ryzyko zadławienia.
  5. Jeśli to nie jest pierwszy atak Twojego zwierzęcia podaj doodbytniczo przypisane przez lekarza leki przeciwdrgawkowe.
  6. Jeśli atak trwa dłużej niż 10 minut lub zwierzę nie reaguje na podany lek zadzwoń do lekarza, a następnie udaj się jak najszybciej do lecznicy weterynaryjnej.
  7. Po napadzie padaczkowym utrzymuj zwierzę w spokoju i ciszy. Jeżeli był to pierwszy atak zwierzęcia, drgawki trwały dłużej niż zazwyczaj lub zwiększyła się ich częstotliwość jak najszybciej umów się na wizytę do lekarza weterynarii.

Zawsze warto dokładnie obserwować swojego pupila. Zwierzęta potrafią już przed atakami zachowywać się inaczej, co może w przyszłości pomóc szybciej zorientować się czy dojdzie do ataku. Pamiętaj by leki przeciwdrgawkowe miały swoje stałe miejsce w mieszkaniu i by regularniej je uzupełniać.

Nie jesteś pewny czy będziesz widział, jak się zachować w przypadku podstawowych urazów u psów i kotów?

Znajomość podstawowych zasad pierwszej pomocy dla zwierząt domowych może pomóc Ci działać szybko i skutecznie w nagłych wypadkach. Wiedza jest tylko pierwszym krokiem, kolejnym jest praktyka. By mieć pewność, że w sytuacji nagłej będziesz potrafił pomoc swojemu pupilowi warto wybrać się na szkolenie z pierwszej pomocy przedweterynaryjnej. Dopiero kiedy w bezpiecznych warunkach przećwiczy się zakładanie opatrunku, pomoc przy zadławieniach, a także resuscytację krążeniowo-oddechową możemy mieć pewność, że w sytuacji nagłej udzielimy pomocy we właściwy sposób.

Lek. wet. Karolina Ciesielska