Kardiomiopatia jest drugÄ… najczęściej spotykanÄ… chorobÄ… serca u psów, zaraz po chorobie zastawek serca. W znacznej wiÄ™kszoÅ›ci wystÄ™puje w postaci kardiomiopatii rozstrzeniowej (DCM – dilated cardiomyopathy). DCM jest powszechnie kojarzona z predyspozycjami genetycznymi u niektórych ras, ale może również wystÄ…pić wtórnie do innych chorób i niedoborów żywieniowych.

Pies serce

Spis treści:

  1. U jakich ras występuje kardiomiopatia rozstrzeniowa?
  2. Co dzieje siÄ™ w organizmie?
  3. Jakie są objawy kardiomiopatii przerostowej u psów?
  4. Rasa mojego psa jest obciążona kardiomiopatią, co teraz?

U jakich ras występuje kardiomiopatia rozstrzeniowa?

Kardiomiopatia rozstrzeniowa może wystąpić u każdej rasy, chociaż częściej występuje u psów dużych ras. Według Veterinary Medical Data Base rasy dotknięte chorobą to:

  • doberman pinczer
  • bokser
  • dog niemiecki
  • labrador retriever
  • cocker spaniel amerykaÅ„ski
  • golden retriever
  • wilczarz irlandzki
  • bernardyn
  • springer spaniel
  • nowofundland
  • owczarek angielski
  • goÅ„czy afgaÅ„ski
  • szkocki Deerhound
  • angielski cocker spaniel

Zazwyczaj DCM u psów występuje częściej u samców niż u samic [1].

Geny powiązane z kardiomiopatią rozstrzeniową to dystrofina (DMD) u wyżłów niemieckich krótkowłosych, striatyna (STRN) u bokserów oraz kinaza dehydrogenazy pirogronianowej 4 (PDK4) u dobermanów. Sugeruje się, że mutacje te wpływają odpowiednio na wytwarzanie energii komórkowej, sygnalizację komórkową i komunikację komórkową.

Co dzieje siÄ™ w organizmie?

Kardiomiopatia rozstrzeniowa  u psów charakteryzuje siÄ™ powiÄ™kszeniem komór i przedsionków oraz dysfunkcjÄ… skurczowÄ… i rozkurczowÄ… serca, gdzie na pewnym etapie czÄ™sto rozwija siÄ™ zastoinowa niewydolność serca (CHF – congestive heart failure). Obecnie choroba ta nie jest już uważana jedynie za dysfunkcjÄ™ mechanicznÄ… serca i wiele badaÅ„ wiąże jÄ… z zaburzeniem wydzielania neurohormonów takich jak norepinefryna, co podkreÅ›la zÅ‚ożony mechanizm powstawania choroby.

Początkowo DCM nie ujawnia się w postaci objawów, ze względu na mechanizmy kompensacyjne układu sercowo-naczyniowego, i wówczas mówimy o fazie utajonej choroby. W fazie utajonej może występować obniżona funkcja skurczowa i zaburzenia rytmu jednakże nie można zaobserwować żadnych objawów klinicznych. Z tego powodu u ras predysponowanych bardzo ważne są wczesne badania przesiewowe.

Na dalszym etapie choroby funkcja skurczowa serca ulega pogorszeniu, co skutkuje zmniejszeniem ilości krwi wypompowywanej do naczyń krwionośnych. Ponadto ciągła przebudowa mięśnia sercowego może skutkować niebezpiecznymi arytmiami.

Jakie są objawy kardiomiopatii przerostowej u psów?

W fazie bezobjawowej kardiomiopatii badanie układu sercowo-naczyniowego może być prawidłowe, ale wyniki badania klinicznego mogą ujawnić:

  • nieregularny rytm serca,
  • sÅ‚abe tÄ™tno,
  • brak tÄ™tna
  • szmer skurczowy w badaniu osÅ‚uchowym.

Przy bardziej zaawansowanym procesie chorobowym może wystąpić:

  • nietolerancja wysiÅ‚ku,
  • epizody omdleÅ„,
  • zastoinowa niewydolność serca: trzeszczenia lub stÅ‚umione dźwiÄ™ki serca i pÅ‚uc w badaniu osÅ‚uchowym
  • nagÅ‚a Å›mierć sercowa*

*niestety może być to pierwszy objaw tej choroby i może wystąpić nawet u 40% dobermanów [2,3].

Rasa mojego psa jest obciążona kardiomiopatią, co teraz?

Wczesne badania przesiewowe i wykrywanie kardiomiopatii są kluczem do wydłużenia życia psów. Najlepiej przeprowadzać coroczne badania przesiewowe zarówno u samców, jak i u samic. U samców przeznaczonych do przedłużania rasy, które potencjalnie mogą przenieść chorobę na większą liczbę potomstwa niż suki, należy położyć nacisk na coroczne badania. Suki biorące udział w programach hodowlanych, zwierzęta domowe i psy niehodowlane mogą być poddawane badaniom przesiewowym raz na dwa lata, jeżeli ograniczenia budżetowe uniemożliwiają coroczne badania [4].

Echokardiografia (echo serca) jest podstawowym badaniem aby ostatecznie odróżnić DCM od innych chorób sercowo-naczyniowych.

“Klasyczne obserwacje obejmujÄ… zwiÄ™kszenie Å›rednicy koÅ„coworozkurczowej i koÅ„cowoskurczowej lewej komory z jednoczesnym zmniejszeniem frakcji wyrzutowej lewej komory” [4].

Zalecenia hodowlane pomagające zminimalizować ryzyko DCM są najczęściej wydawane przez hodowle oraz organizacje zajmujące się konkretną rasą. Wykluczenie z rozrodu osobników, u których stwierdzono kardiomiopatię, jest podstawą do zapobiegania DCM. Zapobieganie niedziedzicznym przypadkom DCM jest w większości przypadków trudne, ze względu na częste występowanie u psów czynników mogących ją spowodować: choroby zakaźne, niedoczynności tarczycy.

Źródła:

  1. Breed-specific variations of cardiomyopathy in dogs
  2. Canine Idiopathic Dilated Cardiomyopathy. Part II: Pathophysiology and therapy
  3. Review of canine dilated cardiomyopathy in the wake of diet-associated concerns
  4. European Society of Veterinary Cardiology screening guidelines for dilated cardiomyopathy in Doberman Pinschers
Lek. wet. Karolina Ciesielska