Kardiomiopatia jest bardzo powszechną chorobą serca zarówno u kotów jak i psów. Wyróżniamy dwa jej rodzaje: kardiomiopatię przerostową (HCM – Hypertrophic cardiomyopathy) i rozstrzeniową (inaczej zastoinową, DCM- dilated cardiomyopathy). U kotów znacznie częściej spotyka się kardiomiopatię przerostową i to jest również najczęstsza choroba układu krążenia kotów. Niektóre rasy kotów są szczególnie predysponowane do jej wystąpienia gdyż wykazano, że choroba ta przekazywana jest u nich w sposób dziedziczny.
Spis treści:
- Czym jest kardiomiopatia przerostowa?
- Jakie rasy są predysponowane do kardiomiopatii przerostowej?
- Rozwój kardiomiopatii u kotów
- Jakie są objawy kardiomiopatii u kotów?
- Diagnostyka i profilaktyka kardiomiopatii przerostowej kotów
Czym jest kardiomiopatia przerostowa?
Kardiomiopatię przerostową (HCM) definiuje się jako koncentryczny przerost lewej komory wraz z pogrubieniem jej ściany przy jednoczesnym braku innej choroby serca lub choroby ogólnoustrojowej, która może powodować widoczny przerost o tak dużym nasileniu. Pojemność komory rozkurczowej jest normalna u niektórych kotów, a niektórych ulega zmniejszeniu. Objawy są bardzo zróżnicowane i zależą od stopnia zaawansowania choroby. Koty z HCM mogą wykazywać objawy niewydolności serca lub tętniczej zatorowości zakrzepowo-zatorowej, jednakże podobnie jak ludzie z HCM, wiele kotów nigdy nie wykazuje żadnych klinicznych objawów (przebieg subkliniczny). Zdarzają się również przypadki, które kończą się nagłą śmiercią zwierzęcia, co może być związane z nagłym zaostrzeniem bezobjawowej HCM.
Jakie rasy są predysponowane do kardiomiopatii przerostowej?
U większości kotów rasy Maine Coon, Ragdoll i prawdopodobnie rasy Sphynx, HCM jest spowodowana mutacją genetyczną. W przypadku pozostałych ras kotów przyczyna kardiomiopatii przerostowej jest nieznana. U kotów rasy Maine Coon oraz Ragdoll kardiomiopatia przerostowa jest spowodowana mutacją w genie kodującym białko, które bierze udział w tworzeniu sarkomeru (elementu kurczliwego w mięśniu sercowym). Mutacja ta powoduje, że sarkomer kurczy się mniej lub bardziej niż normalnie. Dodatkowo u kotów z HCM sarkomer jest bardziej wrażliwy na jony wapnia niż u zdrowych zwierząt, co sprawia, że mięsień sercowy jest ma tendencję do nadpobudliwości co może przyczyniać się do powstających patologii w tej jednostce chorobowej. Wciąż jednak dokładny mechanizm powstawania HCM oraz proces powodujący pogrubienie ściany lewej komory pozostaje do wyjaśnienia.
Patofizjologia (rozwój) kardiomiopatii kotów
Gdy ściana lewej komory jest już poważnie pogrubiona, dopływ krwi do mięśnia sercowego jest upośledzony. Powoduje to trwające uszkodzenie i śmierć kardiomiocytów (komórek mięśniowych serca), o czym świadczy podwyższenie parametru – troponiny sercowej I u kotów z HCM. Kardiomiocyty, które obumierają, są zastępowane tkanką włóknistą (proces włóknienia lewej komory), o czym świadczy zwiększone stężenie krążących biomarkerów kolagenu typu I.
Tak pogrubiony i zwłókniony mięsień sercowy kurczy się normalnie natomiast nie rozluźnia się prawidłowo podczas rozkurczu. Tak więc częstą nieprawidłowością obserwowaną w przypadku HCM jest dysfunkcja rozkurczowa, co oznacza, że ciśnienie rozkurczowe w komorze lewej wzrasta i powoduje również zwiększenie ciśnienia w lewym przedsionku.
Wzrost ciśnienia w lewym przedsionku powoduje powiększenie tego przedsionka, co jest obserwowane u kotów z HCM. Podwyższone ciśnienie w lewym przedsionku powoduje również wzrost ciśnienia żylnego płuc oraz powiększenie żył płucnych, co prowadzi do wzrostu ciśnienia w kapilarach płucnych i może doprowadzić do obrzęku płuc. Obrzęk płuc może być zatem jednym z objawów świadczących o rozwoju kardiomiopatii przerostowej u kotów.
Jakie są objawy kardiomiopatii u kotów?
Podobnie jak u ludzi, u wielu kotów HCM ma przebieg bezobjawowy stąd dane o rozpowszechnieniu choroby są niedoszacowane. Odnotowana częstość występowania HCM u kotów wynosi 14,7%. Rozpowszechnienie to różni się w zależności od rasy i kryteriów użytych do oceny procesu chorobowego. U kotów Maine Coon wynosi 6% – 15% , 19 – 24 9% u kotów Brytyjskich krótkowłosych oraz 20%-30% u Sfinksów.
Kardiomiopatia przerostowa jest chorobą zależną od wieku i najczęściej jest rozpoznawana między 5-7 rokiem życia kotów. U kotów z predyspozycją genetyczną do tej jednostki chorobowej (Ragdoll, Maine Coon i Sphynx) może wystąpić nawet poniżej 2 roku życia.
Obraz kliniczny u kotów jest bardzo zmienny i zależy od stopnia zaawansowania choroby. Do najczęstszych objawów należą:
- Przyspieszony oddech
- Duszność
- Zmęczenie po wysiłku fizycznym
- Niechęć do jedzenia
- Sine błony śluzowe
- Omdlenia
- W bardziej zaawansowanym stadium choroba może objawiać się:
- Paraliżem kończyn przednich lub tylnych
- Silny niepokojem, oddychaniem z otwartym pyszczkiem, pozycją obarczającą na mostku, która mogą świadczyć o płynie w jamie opłucnej.
W przypadku powtarzających się powyższych objawów konieczna jest jak najszybsza konsultacja z lekarzem weterynarii. Podejrzenie choroby często stawiane jest podczas badania osłuchowego w gabinecie lekarskim, gdzie słyszalne są szmery patologiczne w sercu. Do postawienia rozpoznania konieczna jest wizyta u kardiologa i wykonanie badania echokardiograficznego serca.
Diagnostyka i profilaktyka HCM u kotów
Badaniem, które jednoznacznie określa jaki rodzaj kardiomiopatii występuje u danego zwierzęcia jest badanie echokardiograficzne. Wykonywane jest za pomocą aparatu ultrasonograficznego i specjalnej sondy (głowicy) by zobrazować struktury serca takie jak, komory, przedsionki i zastawki oraz ocenić ich pracę. Dodatkowo w badaniu tym możliwe jest określenie grubości ścian komór i przedsionków co pozwala na diagnostykę wielu chorób w tym kardiomiopatii przerostowej. Leczenie HCM jest bardzo zmiennie i zależy od dokładnego przebiegu choroby oraz objawów dodatkowych jakie występują u danego zwierzęcia.
U kotów starszych (powyżej 6 roku życia) należy regularnie monitorować stan serca, a także kontrolować poziom ciśnienia i hormonów tarczycy gdyż udowodniono, że nadciśnienie i nadczynność tarczycy mogą przyspieszyć rozwój choroby serca. Koty u których HCM została zdiagnozowana w badaniu przesiewowym, bez widocznych objawów klinicznych należy badać u kardiologa co 6-12 miesięcy, w zależności od stopnia zaawansowania i tempa postępowania zmian chorobowych. U kotów z zaawansowanym stopniem HCM badanie echokardiograficzne należy wykonywać częściej, co 3- 6 miesięcy. Dokładne terminy kontroli wyznacza lekarz weterynarii na wizycie w lecznicy w oparciu o dane z wywiadu oraz stan kliniczny pacjenta.
Kardiomiopatia przerostowa jest chorobą, która może zagrażać życiu kota, jednakże jak w przypadku większości chorób wczesne jej wykrycie i jeśli to konieczne poddanie leczeniu, minimalizuje dalszy jej rozwój u zwierzęcia.
Źródła:
The Feline Cardiomyopathies: 2. Hypertrophic cardiomyopathy
Genetics of feline hypertrophic cardiomyopathy
Kardiomiopatie kotów – postępowanie terapeutyczne
Dodaj komentarz